Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze

POSTANOWIENIE

Dnia 25 kwietnia 2018r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący SSR Marek Dziwiński

Protokolant Aneta Bącal

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2018r. w Kamiennej Górze

na rozprawie sprawy z wniosku I. Ś.

przy udziale J. T., M. Z. (1), Z. R., L. W., M. Z. (2), J. Z. (1), J. Z. (2), S. R., W. R.

o stwierdzenie nabycia spadku po L. T.

I  stwierdza, że spadek po L. T.

zmarłym 27 stycznia 2014r. w K.

mającym ostatnie miejsce zwykłego pobytu w S.

na podstawie ustawy nabyli:

- siostra I. Ś., c. A. i S. – w całości,

II  nakazuje wnioskodawczyni I. Ś. aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze kwotę 5,00 zł tytułem wydatku na Rejestr Spadkowy,

III  ustala, że wnioskodawczyni i uczestnicy postępowania ponoszą koszty stosownie do swojego udziału w sprawie.

Sygn. akt I Ns 143/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni I. Ś. wniosła o stwierdzenie, że spadek po L. T. zmarłym w dniu 27 stycznia 2014 r., a ostatnio zamieszkałym w S., nabyła jego żona K. T.. Wnioskodawczyni wniosła o orzeczenie o kosztach postępowania według norm przepisanych.

Uczestniczka postępowania J. T. sprzeciwiła się wnioskowi podnosząc, że mąż nie zostawił żadnego majątku (k. 20).

Pozostali uczestnicy postępowania M. Z. (1), Z. R., L. W., M. Z. (2), J. Z. (1), J. Z. (2), S. R. i W. R. nie zajęli merytorycznego stanowiska co do wniosku I. Ś..

Sąd ustalił, co następuje:

L. T. syn M. T. i K. D., urodzony (...) w H., ostatnio zamieszkały w S., zmarł 27 stycznia 2014 r.

Dowód: odpis skrócony aktu zgonu k. 8.

L. T. nie zostawił testamentu.

Dowód: zapewnienie spadkowe J. T. z 11.12.2014 r. e-protokół rozprawy od 00:10:32 do 00:19:14.

Z poprzedniego związku małżeńskiego z K. T., z domu H., L. T. miał syna - L. T., który w 1985 roku został przysposobiony przez J. W. i nosi nazwisko W.. Innych dzieci spadkodawca nie posiadał.

Dowody: zapewnienie spadkowe J. T. z 11.12.2014 r. e-protokół rozprawy od 00:10:32 do 00:19:14, postanowienie z 28.01.1985 r. z akt R. N. 173/84, odpis zupełny aktu urodzenia L. T. k.60.

W momencie śmierci spadkodawca był małżonkiem J. T. z domu F..

Dowód: odpis skrócony aktu zgonu k. 8.

J. T. w dniu 10.02.2014 r. odrzuciła spadek po swoim mężu.

Dowód: oświadczenie o odrzuceniu spadku – akta VII Ns 98/14.

W chwili śmierci L. T. jego rodzice już nie żyli.

Dowody: zapewnienie spadkowe J. T. z 11.12.2014 r. e-protokół rozprawy od 00:10:32 do 00:19:14.

Spadkodawca posiadał czworo rodzeństwa: Z. R., M. Z. (1), I. Ś. i A. T..

Dowody: zapewnienie spadkowe I. Ś. z 25.04.2018 r. e-protokół rozprawy od 00:07:21 do 00:15:16, zapewnienie spadkowe S. R. z 01.03.2017 k. 208.

Siostra spadkodawcy – I. T. (obecnie Ś.), córka M. T. i K. D., urodzona (...), została w 1955 roku przysposobiona przez małżonków A. B. i S. B..

Dowody: postanowienie z 20.06.1955 r. – akta IV Nsm 246/54, odpis skrócony aktu małżeństwa k. 231.

Siostra spadkodawcy – M. Z. (1) zmarła 04.11.2015 r. Pozostawiła po sobie dwóch synów J. Z. (1) i M. Z. (2), którzy w dniu 16.02.2016 r. odrzucili spadek przysługujący ich matce spadek po L. T., a także przysługujący wskutek powyższego odrzucenia spadek po L. T.. M. Z. (2) nie miał dzieci. Zstępni J. K. Z. i J. Z. (2) odrzucili spadek po L. T.. Zstępni K. Z. tj. W. Z. i J. Z. (3) odrzucili spadek po L. T..

Dowody: zapewnienie spadkowe Z. R. z 26.11.2015 r. e-protokół rozprawy od 00:28:04 do 00:52:28, oświadczenia o odrzuceniu spadku – akta I Ns 545/16, I Ns 632/16, I Ns 131/16, I Ns 50/17.

Brat spadkodawcy – A. T. zmarł jako kawaler 29.02.2012 r., nie pozostawił zstępnych.

Dowody: odpis skrócony aktu zgonu A. T. k. 4, zapewnienie spadkowe Z. R. z 26.11.2015 r. e-protokół rozprawy od 00:28:04 do 00:52:28.

Siostra spadkodawcy – Z. R. odrzuciła po nim spadek. Jej dzieci - S. R. i W. R. odrzucili spadek po L. T.. Zstępni S. R. tj. P. R., J. R. i E. R. (obecnie Z.), a także zstępni W. R. tj. I. R. i M. R. odrzucili spadek po L. T..

Dowód: oświadczenia o odrzucenie spadku – akta I Ns 111/16, I Ns 11/17, I Ns 559/16.

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny ustalono w oparciu o zebrane dokumenty w postaci aktów stanu cywilnego dot. L. T. i członków jego rodziny, oświadczenia spadkowe uprawnionych do dziedziczenia, akta sądowych spraw o przysposobienie I. Ś. i syna spadkodawcy L. T., a także o odebrane przed Sądem zapewnienia spadkowe. W tym miejscu należy wskazać, że przedłożone dokumenty nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności, która też nie była przez strony kwestionowana.

L. T. zmarły w dniu 27 stycznia 2014 r., ostatnio zamieszkały w S., nie pozostawił testamentu. Dochodziło zatem do dziedziczenia ustawowego. Pierwszą grupę uprawnionych do dziedziczenia ustawowego tworzą dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, którzy dziedziczą w częściach równych (art. 931 § 1 k.c.). Spadkodawca z pierwszego małżeństwa z K. T., z domu H., miał syna - L. T., który mocą postanowienia Sądu Powiatowego w O. z dnia 28.01.1985 r., sygn. akt R. N. 173/84 przysposobiony przez J. W.. Przysposobienie to miało moc przysposobienia pełnego, co wynika z samej treści orzeczenia. Zgodnie z treścią przepisu art. 936 § 2 k.c. przysposobiony nie dziedziczy po swoich wstępnych naturalnych i ich krewnych, a osoby te nie dziedziczą po nim. W aspekcie dziedziczenia dochodziło do zerwania więzi prawnej i przysposobiony syn L. W. nie mógł być uwzględniony przy określeniu kręgu osób uprawnionych do dziedziczenia. Spadkodawca nie miał innych dzieci. L. T. wstąpił ponownie w związek małżeński – z J. T., która po jego śmierci odrzuciła spadek. Zgodnie z przepisem art. 1015 § 1 k.c. oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Dalej w myśl przepisu art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Rodzice spadkodawcy nie dożyli otwarcia spadku i w takiej sytuacji uprawnionych do dziedziczenia należało szukać wśród rodzeństwa spadkodawcy, przy czym jeśli którekolwiek z rodzeństwa nie dożyło otwarcia spadku lub spadek odrzuciło, udział spadkowy który by mu przypadał, przypada jego zstępnym (zob. art. 932 § 5 k.c.). Spadkodawca L. T. miał czworo rodzeństwa: Z. R., M. Z. (1), I. Ś. i A. T.. Brat spadkodawcy zmarł jako kawaler przed otwarciem spadku nie pozostawiając zstępnych. Siostra spadkodawcy Z. R. spadek odrzuciła, podobnie uczynili jej zstępni. Siostra spadkodawcy M. Z. (1) zmarła po otwarciu spadku po L. T. - w dniu 04.11.2015 r., przy czym podkreślenia wymaga, że gdy M. Z. (1) żyła nie wiedziała o tytule swojego powołania do spadku po zmarłym bracie. Dopiero po dopuszczeniu dowodu z akt o przysposobienie L. W. – w dniu 26.11.2015 r. (k. 80) krąg uprawnionych do dziedziczenia został rozszerzony o rodzeństwo spadkodawcy. Zgodnie z przepisami art. 1017 k.c. jeżeli przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł nie złożywszy takiego oświadczenia, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców. Termin do złożenia tego oświadczenia nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia co do spadku po zmarłym spadkobiercy. M. Z. (1) (transmitent) pozostawiła po sobie synów J. Z. (1) i M. Z. (2) (transmitariusze). Skoro M. Z. (1) zmarła zanim dowiedziała się o tytule do dziedziczenia po swoim to dla J. Z. (1) i M. Z. (2) bieg terminu do złożenia oświadczenia rozpoczyna się w chwili, gdy dowiedzieli się o tytule powołania M. Z. (1) do spadku. J. Z. (1) i M. Z. (2) w dniu 16.02.2016 r. złożyli oświadczenia o odrzuceniu przysługującego M. Z. (1) spadku po L. T. oraz przysługujący im wskutek powyższego odrzucenia J. Z. (1) i M. Z. (2) spadek po L. T.. Zstępni J. Z. (1) i M. Z. (2) skutecznie odrzucili spadek po spadkodawcy.

Osobnego omówienia wymaga sytuacja prawna wnioskodawczyni I. Ś. – biologicznej siostry spadkodawcy L. T.. I. T. (obecnie Ś.) została mocą postanowienia Sądu Powiatowego w O. z 20.06.1955 r., sygn. akt IV Nsm 246/54 przysposobiona przez małżonków A. B. i S. B.. Orzeczenie zostało wydane pod rządami ustawy z dnia 27 czerwca 1950 r. Kodeks rodzinny (Dz. U. z 1950 Nr 34, poz. 308) i znajdowało oparcie w przepisach art. 65, 66§1, 67, 68§1 tego kodeksu. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Przepisy wprowadzające Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. XIII § 1 stanowią, że przysposobienie dokonane przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wywołuje skutki przewidziane w art. 124 obecnie obowiązującego kodeksu, a zatem – jak w przysposobieniu niepełnym, chyba że, jak stanowi XIII § 2 cyt. ustawy, sąd opiekuńczy w ciągu pięciu lat od wejścia w życie kodeksu rodzinnego i opiekuńczego na wniosek przysposabiającego orzekł, że skutki przysposobienia będą podlegały przepisom o przysposobieniu pełnym. Pełnomocnik wnioskodawczyni w piśmie z 11.04.2017 r. (k. 221) wskazał, że nie zapadło orzeczenie, o którym mowa w cytowanym artykule XIII§2. Skoro tak przysposobienie I. Ś. miało charakter przysposobienia niepełnego w rozumieniu art. 124 k.r.i.o. Rodzi to konsekwencje mające znaczenie przy dziedziczeniu, gdyż przysposobienie niepełne polega jedynie na powstaniu stosunku pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym (i jego zstępnymi), natomiast więź pokrewieństwa między biologiczną rodziną pozostaje nienaruszona. Reguły dziedziczenia w przypadku przysposobienia niepełnego określa art. 937 k.r.i.o., który stanowi, iż jeżeli skutki przysposobienia polegają wyłącznie na powstaniu stosunku między przysposabiającym a przysposobionym, stosuje się przepisy poniższe:

1) przysposobiony dziedziczy po przysposabiającym na równi z jego dziećmi, a zstępni przysposobionego dziedziczą po przysposabiającym na tych samych zasadach co dalsi zstępni spadkodawcy;

2) przysposobiony i jego zstępni nie dziedziczą po krewnych przysposabiającego, a krewni przysposabiającego nie dziedziczą po przysposobionym i jego zstępnych;

3) rodzice przysposobionego nie dziedziczą po przysposobionym, a zamiast nich dziedziczy po przysposobionym przysposabiający; poza tym przysposobienie nie narusza powołania do dziedziczenia wynikającego z pokrewieństwa.

Mając zatem na względzie przepis art. 937 pkt 3 k.r.i.o. należy stwierdzić, że przysposobienie niepełne I. Ś. nie narusza powołania do dziedziczenia wynikającego z pokrewieństwa. I. Ś. należy traktować jako siostrę spadkodawcy, która jest osobą uprawnioną do dziedziczenia po swoim bracie. W tych warunkach, skoro wnioskodawczyni spadku nie odrzuciła w przepisanym terminie, należało stwierdzić, iż nabyła spadek po L. T. w całości, o czym sąd orzekł w punkcie I postanowienia.

Krajowej Radzie Notarialnej zostało powierzone prowadzenie Rejestru Spadkowego (zob. art. 95h i nast. ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (Dz.U. Nr 22, poz. 91 ze zm.). Wysokość opłaty za wpis dokonany w Rejestrze Spadkowym wynosi 5 złotych zgodnie z § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu uiszczania i wysokości opłat za wpisy dokonywane w Rejestrze Spadkowym przez notariusza albo sąd z dnia 7 września 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1420). Należało nakazać wnioskodawczyni, aby uiściła kwotę 5,00 zł tytułem wydatku na Rejestr Spadkowy o czym orzeczono w punkcie II postanowienia.

O kosztach postępowania ustalonych w punkcie III orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Wnioskodawczyni i czestnicy byli bowiem w równym stopniu zaineresowani wynikami postępowania, a ich interesy nie były ze sobą sprzeczne.