Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 października 2020 r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodnicząca: SSR Monika Pietrzyk

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 7 października 2020 r. w Kamiennej Górze

sprawy z powództwa N. C.

przeciwko C. S. z siedziba w P.

o zapłatę

I zasądza od strony pozwanej C. S. z siedziba w P. na rzecz powódki N. C. kwotę 29.160,00 zł (słownie złotych: dwadzieścia dziewięć tysięcy sto sześćdziesiąt i 00/100) z odsetkami liczonymi w następujący sposób:

- od kwoty 28.500,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23.11.2015 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 660,00 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 18.07.2016 r. do dnia zapłaty;

II dalej idące powództwo oddala;

III zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 585,88 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV nakazuje stronie pozwanej, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze kwotę 2.557,60 zł tytułem części kosztów sądowych obejmujących wydatki i opłatę sądową, od których powódka była zwolniona;

V nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze ze świadczenia zasądzonego na rzecz powódki N. C. w punkcie I wyroku kwotę 1 929,41 zł tytułem kosztów sądowych.

Sygn. akt I C 761/16

UZASADNIENIE

Powódka N. C. wniosła o zasądzenie od strony pozwanej C. S. z siedziba w P.:

- kwoty 48 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze zdarzeniem z dnia 21 września 2015 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia upływu 30 dni od zgłoszenia szkody do dnia zapłaty,

- kwoty 3 000 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty opieki osoby trzeciej wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Ponadto powódka wniosła o ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość za skutki wypadku oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 14 400 zł tj. dwukrotności stawki minimalnej z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W uzasadnieniu powódka podniosła, że w dniu 21.09.2015 r. na skrzyżowaniu ul. (...) i al. (...) w L. doszło do wypadku komunikacyjnego, w którym doznała poważnych obrażeń ciała w postaci m.in. szeregu złamań kompresyjnych kręgosłupa oraz licznych otarć naskórka, sińców głowy i kończyn dolnych. Powódka podała, że sprawca wypadku objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony poznanej. Powódka wyjaśniła, że pomimo upływu kilkunastu miesięcy od wypadku kontynuuje leczenie i stale poddawana jest rehabilitacji, nadal odczuwa ogromny ból kręgosłupa, a wypadek rzutował na jej stan psychiczny. Powódka wskazała, że strona pozwana przyjęła na siebie odpowiedzialność i wypłaciła zadośćuczynienie w kwocie 4 500 zł. W ocenie powódki charakter i rozmiar obrażeń dają podstawy do ustalenia odpowiedzialności strony poznanej na przyszłość. Powódka podniosła, że w związku z doznanymi obrażeniami wymagała w okresie powypadkowym opieki oraz pomocy innych osób przez okres 300 dni po 1 godzinę dziennie według stawki 10 zł/godz.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana C. S. z siedziba w P. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Strona pozwana przyznała, że prowadziła postępowanie likwidacyjne w związku ze zgłoszonym zdarzeniem z dnia 21.09.2015 r. i wypłaciła powódce 4 500 zł tytułem zadośćuczynienia. W ocenie strony pozwanej okoliczność, że powódce udzielono pomocy medycznej 11 dni po zdarzeniu może wskazywać, że doznane obrażenia nie pozostają w związku ze zdarzeniem z 21.09.2015 r. bądź też powódka zaniedbując swoje leczenie przyczyniła się do zwiększenia rozmiarów szkody. Odnośnie żądania zwrotu koszów opieki, strona pozwana podniosła zarzuty przedwczesności roszczenia (wcześniej nie zostało przedstawione stronie pozwanej do rozpatrzenia) oraz nieudowodnienia roszczenia. Zdaniem pozwanego zakładu ubezpieczeń żądanie ustalenia odpowiedzialności na przyszłość jest niezasadne, ewentualne odsetki należą się od chwili wyrokowania, a nadto brak jest jakichkolwiek podstaw do zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego w dwukrotnej wysokości stawki minimalnej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 września 2015 r. w L. miał miejsce wypadek komunikacyjny, w którym uczestniczyła powódka N. C.. Powódka poruszając się na rowerze została uderzona przez samochód w wyniku czego upadła. Sprawca tego wypadku był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. Powódka w chwili zdarzenia miała 76 lat.

(okoliczności bezsporne)

W dniu 2.10.2015 r. N. C. odbyła wizytę w Poradni Chirurgii Urazowo – Ortopedycznej, gdzie rozpoznano u niej złamanie kompresyjne I st. (...)oraz zalecono zakładanie gorsetu ortopedycznego J.. W dniu 22.10.2015 r. lekarz poradni chirurgii ogólnej zalecił N. C. przyjmowanie leków przeciwbólowych. W okresie od 21.11.2015 r. do 18.12.2015 r. powódka przebywała na oddziale rehabilitacyjnym. Po jej wypisaniu otrzymała skierowanie do Poradni Ortopedycznej z rozpoznaniem: stan po urazie komunikacyjnym z 23.09.2015 r. ze złamaniem kompresyjnym trzonu Th 10 leczone zachowawczo, stan po złamaniu trzonu(...). W dniu 8.01.2016 r. powódka odbyła kolejną konsultację u lekarza ortopedy-traumatologa, który rozpoznał stan po złamaniach kompresyjnych (...). W dniu 3.06.2016 r. powódka została skierowana na rehabilitację stacjonarną z rozpoznaniem złamania kręgów (...). W dniu 11.03.2016 r. lekarz ortopeda-traumatolog skierował powódkę na badania RTG kręgosłupa piersiowego do L4 z rozpoznaniem: mnogie złamania patologiczne.

Powódka w okresie od 2005 do 21 września 2015 r. była wielokrotnie hospitalizowana z powodu przewlekłych, licznych schorzeń narządów wewnętrznych, choroby zwyrodnieniowej. W 2005 roku doznała złamania blaszek granicznych trzonów kręgów (...)

Dowody: karta porady specjalistycznej k. 25-27, 29, 311, 453, skierowanie do szpitala k. 25, historia zdrowia i choroby k. 31, informacja z NFZ k. 73-75, dokumentacja medyczna z Eskulap k. 91, dokumentacja medyczna z (...) k. 94, dokumentacja medyczna z Przychodni (...) k. 95, dokumentacja medyczna ze szpitala w J. k. 98, dokumentacja medyczna z (...) k. 111-304, zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne k. 308, skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne k. 310, wyniki badania k. 454, opis badania k. 501.

W wyniku zdarzenia z dnia 21.09.2015 r. N. C. doznała powierzchownych stłuczeń oraz kompresyjnego złamania trzonu (...) z niewielką deformacją klinową, bez obniżenia wysokości trzonu. Przebyty uraz nasilił wcześniej odczuwane dolegliwości. Z przyczyn ortopedycznych powódka doznała 10 % uszczerbku na zdrowiu w wyniku przedmiotowego wypadku. Zaniechanie szukania pomocy bezpośrednio po zdarzeniu nie miało negatywnego wpływu na stan zdrowia powódki.

Dowody: opinia biegłego z zakresu (...) z 16.02.2018 r. k. 387-392, opinia uzupełniająca biegłego z zakresu (...) z 07.07.2019 r. k. 473-475, opinia uzupełniająca biegłego z zakresu (...) z 13.03.2020 r. k. 514.

Wskutek przedmiotowego wypadku N. C. doznała typowej reakcji stresowej. Zdarzenie to było dla niej traumatyczne, a objawy stresu utrzymywały się przez kilka tygodni. Wydarzenie to miało wpływ na stan psychiki powódki i obniżyło komfort jej życia i samopoczucie, wpłynęło na obniżenie nastroju i pojawienie się wcześniej nie występującego lęku przed jazdą rowerem i drogą, stanów napięcia i problemów ze snem. Objawy te nie wymagały jednak podjęcia leczenia psychiatrycznego. Powódka nie doznała trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu psychicznym.

Dowód: opinia psychologiczna biegłej sądowej I. S. z 15.01.2018 r. k. 360-362.

Z przyczyn neurologicznych powódka doznała 1 % trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Dowód: opinia biegłej neurolog B. Ż. z 27.06.2018 r. k. 409-412.

Od czasu przedmiotowego wypadku powódka wymagała pomocy osób drugich. W codziennych czynnościach pomagały jej siostry, syn i sąsiadka zatrudniona do sprawowania opieki.

Dowody: zeznania świadka M. C. z dnia 2.02.2017 r. e-protokół rozprawy od 00:56:35 do 01:18:49, zeznania świadka G. N. z dnia 2.02.2017 r. e-protokół rozprawy od 00:47:07 do 00:56:04, zeznania świadka Z. W. z dnia 2.02.2017 r. e-protokół rozprawy od 01:28:00 do 01:35:16.

Siostra powódki - G. N. pomagała sprawować opiekę nad powódką przez okres 3 tygodni.

Dowód: zeznania świadka G. N. z dnia 2.02.2017 r. e-protokół rozprawy od 00:47:07 do 00:56:04.

M. C. przez dwa miesiące pomagał powódce w sprzątaniu mieszkania i innych pracach domowych. Przychodził średnio 2,5 raza w ciągu miesiąca na około półtorej godziny.

Dowód: zeznania świadka M. C. z dnia 2.02.2017 r. e-protokół rozprawy od 00:56:35 do 01:18:49.

S. powódki, która została zatrudniona do pomocy w sprawowaniu opieki i pomocy w pracach domowych – Z. W., przychodziła przez około miesiąc, średnio na 1 godzinę i 15 minut. Otrzymywała za to od powódki 10 zł na godzinę.

Dowód: zeznania świadka Z. W. z dnia 2.02.2017 r. e-protokół rozprawy od 01:28:00 do 01:35:16.

Powódka zgłosiła szkodę stronie pozwanej w dniu 23.10.2015 r.

Dowód: zgłoszenie roszczeń k. 20.

Pozwane Towarzystwo (...) przyznało i wypłaciło powódce kwotę 4 500 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane obrażenia ciała.

(okoliczności bezsporne)

Pozew został wniesiony w dniu 18.07.2016 r.

Dowody: stempel pocztowy na kopercie k. 32.

Sąd zważył co następuje:

Ustaleń faktycznych sąd dokonał w głównej mierze w oparciu o treść dokumentacji medycznej dot. leczenia powódki, opinii sądowych, a także w oparciu o zeznania świadków M. C., G. N., Z. W. i zeznania powódki. W tym miejscu należy podać, że autentyczność zebranych dokumentów nie była przez strony kwestionowana i nie budziła wątpliwości. Strona pozwana uznała swoją odpowiedzialność za naprawienie szkody poprzez dokonanie wypłaty zadośćuczynienia w kwocie 4 500 zł. Spór dotyczył oceny zasadności przyznania dalszego zadośćuczynienia oraz zasadności odszkodowania za koszty opieki osoby trzeciej.

Podstawa materialnoprawna dochodzonych roszczeń znajduje się w przepisach art. 444 § 1 zd. 1 i 445 § 1 k.c. Według pierwszego z przytoczonych przepisów w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Z kolei w myśl przepisu art. 445 § 1 k.c. w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Roszczenia wysuwane przez powódkę wiążą się z umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej łączącą sprawcę wypadku z Ubezpieczycielem. Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (art. 822 § 1 k.c.). Strona pozwana – C. S. z siedziba w P. - ponosiła gwarancyjną odpowiedzialność za skutki zdarzenia drogowego z 21 września 2015 r. Granicę tej odpowiedzialności wyznacza m.in. przepis art. 361 § 1 k.c., który stanowi, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W orzecznictwie podkreśla się, że zadośćuczynienie pieniężne, o którym mowa w art. 445 § 1 kc, ma na celu naprawienie szkody niemajątkowej wyrażającej się krzywdą w postaci cierpień fizycznych i psychicznych, dlatego ustalając kwotę zadośćuczynienia, należy mieć na uwadze rozmiar cierpień fizycznych związanych z zaistnieniem wypadku, jak i dolegliwości bólowe powstałe w następstwie urazu oraz długotrwałego leczenia ( por. wyr. SA w Białymstoku z 1.2.2005 r., III APa 9/04, OSA 2005, Nr 12, poz. 33; zob. także wyr. SN z 18.11.2004 r., I CK 219/04, Legalis). Jak podkreślono w wyroku Sądu Najwyższego z 11.07.2000 r., zadośćuczynienie pieniężne obejmuje zarówno cierpienia fizyczne, jak i cierpienia psychiczne ( por. wyr. SN z 11.7.2000 r., II CKN 1119/98, niepubl.).

Powódka i jej syn M. C. zeznawali, że powódka następnego dnia po wypadku udała się do lekarza w rejonie, gdzie otrzymała skierowanie do chirurga. Brak jest jednak dokumentacji lekarskiej potwierdzającej, że takie wizyty rzeczywiście miały miejsce. Należało zatem przyjąć, że brak jest dowodów wskazujących, że powódka rozpoczęła leczenie niezwłocznie według zaleceń lekarzy. Mimo to, N. C. nie można zarzucić, że przyczyniła się do zwiększenia rozmiarów szkody. Biegły sądowy R. B. zaznaczył, że zwlekanie przez powódkę z leczeniem nie miało wpływu na jej stan zdrowia. Leczenie powódki było bowiem zachowawcze, w dniu 2.10.2015 roku zalecono jej noszenie gorsetu ortopedycznego J., którym nota bene dysponowała z uwagi na wcześniejszy wypadek. Dalsze leczenie było systematyczne i dokumentacja medyczna z tego okresu została dołączona do akt sprawy. Z opinii biegłego R. B. wynika, że N. C. doznała powierzchownych stłuczeń oraz kompresyjnego złamania trzonu (...) z niewielką deformacją klinową, bez obniżenia wysokości trzonu. Należy stanowczo zaznaczyć, że diagnoza taka dotyczy tylko i wyłącznie skutków wypadku z dnia 21 września 2015 r. Wiadomym jest, że powódka w 2005 roku miała inny, groźny wypadek, w którym doznała urazu kręgosłupa. Biegły, posiadając wgląd do szerokiej dokumentacji z leczenia powódki, znał i uwzględnił jej wcześniejszy stan zdrowia m.in. wziął pod uwagę istniejące choroby (w szczególności chorobę zwyrodnieniową), fakt jej hospitalizacji na przełomie marca i kwietnia 2015 r. itd. Sąd zgodnie z wnioskami stron zwrócił się do wskazanych podmiotów medycznych o nadesłanie dokumentacji medycznej powódki, a także ją samą zobowiązał do jej nadesłania. Biegły oceniając stopień obrażeń ciała powódki wykluczył inne obrażenia istniejące przed dniem 21 września 2015 roku. Biegły z zakresu ortopedii i traumatologii w swoich opiniach ustalił 10 % uszczerbek na zdrowiu powódki związany z przedmiotowym wypadkiem. Natomiast z przyczyn neurologicznych, jak wynika z opinii biegłej B. Ż. z 27.06.2018 r., powódka doznała 1 % trwałego uszczerbku na zdrowiu. W tym miejscu należy podnieść, że wskaźnikami poniesionego uszczerbku na zdrowiu do określenia wysokości należnego zadośćuczynienia należy posługiwać się subsydiarnie. Konsekwencje wypadku na zdrowiu psychicznym powódki nie były poważne. Jak wynikało z opinii psychologicznej biegłej sądowej I. S. z 15.01.2018 r. N. C. doznała typowej reakcji stresowej na skutek tego zdarzenia. Jak zeznał syn powódki, nie zaobserwował on zmian psychicznych u powódki. N. C. nie korzystała z porad psychologa, zażywała jedynie przez krótki czas hydroksyzynę. Określając kwotę należnego powódce zadośćuczynienia należało wziąć pod uwagę fakt, że odczuwane wcześniej dolegliwości bólowe zostały spotęgowane. Z pewnością gdyby nie wypadek – powódka zdołałaby ich uniknąć. Powódka była zmuszona zrezygnować z jazdy rowerem. Z drugiej strony N. C. w chwili wypadku miała już 76 lat, była osobą schorowaną. Jej leczenie związane z wypadkiem było zachowawcze, sprowadzało się w zasadzie do przyjmowania leków przeciwbólowych i zakładania gorsetu usztywniającego. Biorąc pod uwagę wszystkie te okoliczności, sąd doszedł do przekonania, że dotychczas wypłacone zadośćuczynienie zostało przez Ubezpieczyciela znacznie zaniżone. Zadośćuczynienie za spowodowaną wypadkiem krzywdę w przekonaniu sądu powinno wynosić 33 000 zł (subsydiarnie jako 3 tys. zł za 1% uszczerbku na zdrowiu). Zadośćuczynienie w takiej wysokości realnie zadośćuczyni krzywdom powódki, nie będzie jedynie zadośćuczynieniem symbolicznym. Skoro pozwane Towarzystwo (...) wypłaciło dotychczas powódce zadośćuczynienie w kwocie 4 500 zł, to należało zasądzić dopłatę w kwocie 28 500 zł. Odsetki od tej sumy zasądzono zgodnie z żądaniem powódki tj. od 23.11.2015 r., gdyż jak wynika z prezentaty na piśmie k. 20 Ubezpieczycielowi zgłoszono szkodę w dniu 23.10.2015 r. Według przepisu art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Powódka w dalszej kolejności dochodziła odszkodowania w kwocie 3 000 zł tytułem kosztów opieki. Mąż powódki jest osobą schorowaną i sam wymaga opieki. W wyniku wypadku powódka niewątpliwie przez jakiś czas została pozbawiona możliwości normalnego funkcjonowania. Początkowo nie mogła chodzić, leżała w łóżku, nie mogła gotować, robić zakupów, sprzątać itd. Rzeczą oczywistą jest fakt, że to wypadek doprowadził do tego, że powódka nie była w stanie w żadnym stopniu wykonywać tych codziennych czynności. Co do zasady powódce należał się zatem zwrot kosztów za opiekę. Powódka jednak nie udowodniła, żeby aż przez okres 300 dni wymagała opieki. Z zeznań świadków G. N., M. C. i Z. W. nie wynikało w jakich dokładnie okresach osoby te pomagały powódce. Syn powódki wskazał, że jego matka była unieruchomiona przez około miesiąca, a gorset ortopedyczny nosiła przez ok. 6 tygodni. Z pewnością w tym okresie powódka wymagała pomocy. Niewątpliwe jest jednak to, że powódka jest już osobą zaawansowaną wiekowo, wcześniej cierpiała na dolegliwości fizyczne i konieczna była jej pomoc w cięższych pracach. Powódce należy się jedynie odszkodowanie za okres niedyspozycji wywołany skutkami przedmiotowego wypadku. Trudno jest jednoznacznie oddzielić na ile wypadek wpłynął na niemożność normalnego funkcjonowania, a na ile – jej zaawansowany wiek i wcześniejsze choroby. Z tych względów przyznano powódce wyrównania za okresy, które wskazali świadkowie. I tak siostra powódki - G. N. przychodziła przez okres 3 tygodni tj. 21 dni. Powódka żądała odszkodowania 10 zł dziennie (s. 10 pozwu). Za pomoc siostry należał się zatem zwrot kosztów opieki w kwocie 210 zł. Syn powódki pomagał przez 2 miesiące, średnio 2,5 raza w ciągu miesiąca na około półtorej godziny. Za pomoc syna należał się zwrot kosztów opieki w kwocie 75 zł (łącznie 5 wizyt po 1,5 godz x 10 zł). S. powódki Z. W., jak zeznała, przychodziła średnio na 1 godzinę i 15 minut przez około miesiąc (przyjęto minimalny okres). Za jej pomoc w sprawowaniu opieki należy się zwrot w kwocie 375 zł (1 godz. 15 min. x 30 dni x 10 zł/godz.). Łącznie powódce należał się zwrot kosztów za opiekę w kwocie 660 zł. Odsetki zasądzono od dnia 18.07.2016 r. tj. od dnia wniesienia pozwu.

W punkcie I sentencji wyroku należało zatem zasądzić od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 29 160 zł z odsetkami liczonymi w następujący sposób:

- od kwoty 28 500 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23.11.2015 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 660 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 18.07.2016 r. do dnia zapłaty.

Powództwo w zakresie dalszego zadośćuczynienia i odszkodowania należało oddalić, co znalazło wyraz w punkcie II orzeczenia. Na uwzględnienie nie zasługiwało żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Z opinii biegłego ortopedy traumatologa wynikało, że leczenie powódki zostało zakończone i nie powinny zakończyć się inne negatywne konsekwencje.

Koszty procesu zostały stosunkowo rozdzielone. Zgodnie bowiem z przepisem art. 100 zd. 1 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Powódka wygrała sprawę w 57 %, a przegrała w 43 %. Odwrotne proporcje dotyczą strony pozwanej. Do kosztów procesu powódki zaliczono koszty zastępstwa prawnego w kwocie 5 400 zł oraz koszty opinii w kwocie 53,85 zł, łącznie – 5 453,85 zł. Do kosztów strony pozwanej należało zaliczyć koszty zastępstwa prawnego w kwocie 5 400 zł, koszty opłaty skarbowej w kwocie 17 zł, koszty opinii w kwocie 450 zł; łącznie 5 867 zł. Po stosunkowym rozdzieleniu (3 108,69 – 2 522,91 zł) należało zasądzić od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 585,88 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Należy również wspomnieć, że ani charakter sprawy, ani nakład pracy zawodowego pełnomocnika powódki, nie przemawiały za przyznaniem kosztów zastępstwa procesowego w większej wysokości niż według stawki minimalnej.

Powódka, w zakresie zwolnienia od kosztów, nie uiściła opłaty od pozwu w kwocie 2 550 zł. Do uregulowania pozostały także wydatki wyłożone tymczasowo przez Skarb Państwa w za opinie: psychologiczną w kwocie 288,70 zł, lekarskie w kwocie 830,13 zł i 777,36 zł, a także koszty za udostępnienie dokumentacji medycznej w kwocie 40,82 zł. Łącznie Skarb Państwa wyłożył 1 937,01 zł. Zgodnie z przepisami art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 zd. 1 k.p.c. należało nakazać stronie pozwanej, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze kwotę 2 557,60 zł tytułem opłaty sądowej, której nie uiściła powódka i wydatków wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa. Odnośnie rozliczeń kosztów sądowych obciążających powódkę tj. kwoty 1 929,41 zł, należało na podstawie przepisu art. 113 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazać ściągnąć je ze świadczenia zasądzonego w wyroku. Nie było przy tym podstaw do zastosowania przepisu art. 113 ust. 4 UKSC. W momencie składania wniosku o zwolnienie od kosztów powódka znajdowała się w trudnej sytuacji materialnej, tym bardziej że dysponowała zadośćuczynieniem symbolicznym. Koszty, które zostały wygenerowane na jej żądanie, powinny znaleźć pokrycie w zasądzonym wyrokiem świadczeniu, tym bardziej że koszty te były dość znaczne, a powódka otrzymała dużą dopłatę do kwoty zadośćuczynienia.